Na enig nadenken corrigeert Aukje zichzelf. “Ik zit net te rekenen en bedenk me dat dit de vijfde keer was dat ik aan tafel zat. De eerste keer was in het voorjaar van 2009. Dat betrof tussentijds cao-overleg dat niet leidde tot een nieuwe cao.”
Het werk van het bureauteam is veelomvattend. Truus Boomgaard, Maarten Jansen, Jordy de Mooij (tot eind november vorig jaar) en Aukje maakten er deel van uit. Ze ondersteunen de delegatie en de klankbordgroep niet alleen inhoudelijk, ze leggen alle afspraken vast en regelen de huishoudelijke zaken.
“Zodra een cao eenmaal is afgesloten beginnen we aan een nieuwe cyclus met het inventariseren van de vragen en opmerkingen van leden. Dit gebruiken we mede als basis voor een startdocument voor de nieuwe ronde. Deze keer kwamen de onderhandelaars en de klankbordgroep in november 2017 voor de eerste keer bij elkaar.”
Hoe zit het proces verder in elkaar?
“We volgen het standaardhandboek cao-onderhandelingen, zo dat mocht bestaan. Maar ook hier geldt: alles is telkens anders. Het komt erop neer dat je begint met informele gesprekken met de bonden. Daarna komt het tot een formele uitwisseling van standpunten per brief. Vervolgens komen de delegaties voor de eerste keer formeel bij elkaar om de brieven toe te lichten en vragen te stellen. Daarna volgen een aantal rondes, soms met de complete delegaties, dan weer in kleinere groepen, waar je langzaam naar een resultaat probeert te werken.”
Wat viel je het meeste op?
“Opvallend vond ik de strikte coördinatie van bovenaf bij de bonden. Je krijgt al snel gevoel voor de hoeveelheid ruimte die er ligt. Binnen de gestelde kaders kon – vrijwel – alles, maar de marges om te manoeuvreren bleken tegelijkertijd erg klein, vooral waar het de loonsverhoging betrof.”
In juni 2018 leek een akkoord binnen handbereik?
“Precies. Dat gevoel hadden wij ook. We zaten op allerlei punten dicht bij elkaar. Maar zolang er geen resultaat ligt kan er, zoals we gezien hebben, van alles gebeuren.”
Is het na een niet-geaccepteerd eindbod en een verlopen ultimatum eenvoudig de draad weer op te pakken?
“Nee, dat is erg lastig. Zoals bekend wisselde bij ons het voorzitterschap van de delegatie. Uiteraard ging Frans Beun kennis maken met de bonden. Door de informele gesprekken in een kleine groep groeide opnieuw het onderlinge vertrouwen dat er afspraken te maken vielen.”
En toen werd het 3 december.
“Ja toen werd het 3 december. We kwamen om tien uur ’s ochtends bij elkaar in Hoevelaken. Deze cao-onderhandelingen de vaste plaats voor de gesprekken. Daar namen we het hele palet door. Op een flipover schrapten we de onderwerpen waar we het over eens waren. Ruim 12 uur later, na 10 uur ’s avonds waren we eruit.”
Emotioneel, tranen, champagne?
“Nou nee. Ik zou eerder zeggen: een grote opluchting. Er worden handen geschud en iedereen is blij dat een periode van arbeidsonrust voorbij is. Bij beide delegaties bestond sterk het beeld: dit is het beste wat we er van hebben kunnen maken. De bedrijfstak kan verder.”
Dan ben je klaar?
“Integendeel. We informeren de leden zo snel mogelijk. Er gaat nog dezelfde avond een persbericht uit. Het bestuur van het KVGO wordt geïnformeerd zodat de Ledenraad zich over het resultaat kan buigen. Dat is op 24 januari in Soest gebeurd, met zoals we weten een akkoord voor de Grafimedia cao 2018 – 2020.”
Wat gaat er nu verder gebeuren?
“De afspraken uit het onderhandelingsresultaat moeten worden omgezet naar cao-teksten. Soms is het een nieuwe bepaling, andere keren betreft het aanpassing van huidige cao-bepalingen. Bovendien worden redactionele wijzigingen doorgevoerd. Het aanpassen van de cao-tekst gebeurt in samenspraak met de vakbonden. We maken een cao-boekje en de website Grafimediacao.nl wordt aangepast. Verder passen we voor de KVGO-leden de Personeelswijzer aan.”
En daarna?
“Als de cao-tekst is aangepast en de achterbannen hebben ingestemd met het onderhandelingsresultaat, wordt de cao aangemeld bij het ministerie van SZW. Vanaf dan, nou ja, eigenlijk vanaf het moment dat door het ministerie zo’n twee weken later de kennisgeving van ontvangst is verstuurd, is de nieuwe cao ook in juridische zin een cao. Leden van KVGO en ZSO moeten deze dan toepassen.
De cao geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 april 2018. Bij een tweetal bepalingen vonden cao-partijen dat onwenselijk, vandaar dat de gewijzigde afspraken over groei door de schaal en werktijdvermindering oudere werknemers gelden vanaf 1 februari 2019.”
Wat is er dan nog nodig rond het ‘Algemeen verbindend verklaren’?
“Na de aanmelding van de cao volgt de volgende stap: het indienen van een verzoek tot algemeen verbindend verklaren (avv) van de cao-bepalingen.
Door avv moet de cao ook worden toegepast door grafische werkgevers die niet zijn aangesloten bij KVGO en/of ZSO. Dit is om concurrentie op arbeidsvoorwaarden tegen te gaan: alle bedrijven die vallen onder de werkingssfeer van de Grafimedia cao moeten bijvoorbeeld dezelfde loonsverhogingen doorvoeren, hetzelfde aantal vrije dagen toekennen en bij dezelfde werktijden dezelfde ploegentoeslag betalen.”
Dan begint alles opnieuw?
“Dan begint alles opnieuw en is toch alles weer anders.”
Alles over de nieuwe Grafimedia cao
Om alle afspraken en details van de nieuwe Grafimedia cao toe te lichten en uit te leggen, gaat het KVGO-team het land in. Er staan voorlopig twee bijeenkomsten op het programma.
- Op 5 maart is de eerste bijeenkomst in het Mercure hotel, Hertsenbergweg 1, 8041 BA te Zwolle. Begint om 14.00 uur tot 16.00 uur.
- De tweede is op 11 maart bij het Van der Valk hotel, Laan van Europa 1600, 3317 DB in Dordrecht. Ook hier is de start om 14.00 uur en duurt de bijeenkomst tot 16.00 uur.