Deze updates vormen voor het bestuur van de SEI een belangrijke meetlat voor het afsluiten en beoordelen van contracten en contractsbepalingen. De update geeft de actuele situatie in de verschillende markten weer – zowel tekstueel als cijfermatig. De laatste pagina van het document geeft de gemiddelden weer van de tot nu toe gerealiseerde dagprijzen (voor het SEI collectief) en geeft ook de tarieven die gerealiseerd waren in 2022 weer.
Daar de markt nog steeds turbulent en onzeker is, is in overleg met het bestuur van de SEI besloten deze updates de komende tijd via de KVGO-site ter beschikking te stellen aan de SEI-deelnemers en zo ook aan al onze leden. Niet SEI-deelnemers kunnen deze informatie gebruiken voor het bepalen van de eigen positie.
Algemene marktsituatie
De marktprijzen zijn de laatste maanden in rustiger vaarwater belandt t.o.v. het voorgaande jaar. De termijnmarkt kan af en toe nog wel wispelturig zijn als er berichten komen dat er minder productie in Noorwegen is (een grote speler in de gaslevering naar Europa toe nu Rusland voor een groot deel is weggevallen), maar er zijn ook redenen om bezorgt te worden. De waterstanden zijn nu al weer op extreem lage niveaus – om even het geheugen op te frissen – denk maar even terug aan de niveaus in augustus 2022 van de prijzen. Dit was natuurlijk een “perfect storm situatie”, waarbij de kerncentrales in Frankrijk minder produceerden en de netto exporteur ineens een netto importeur werd van stroom, de situatie in Oekraïne verslechterde, en de Scandinavische landen ook besloten minder te gaan exporteren. Desondanks kan het wel eens weer wispelturig gaan worden de komende maanden, maar dat is afhankelijk van de weersontwikkelingen en de situatie qua productie en toelevering van gas.
De economische vooruitzichten op dit moment laten zien dat het BBP (Bruto Binnenlands Product) nog steeds zal groeien in 2023, maar wel maar met 0,8% – versus 4,5% in 2022. De hogere energieprijzen, aanhoudend hoge kerninflatie, en hogere rentestanden zorgen voor de eerste afkoeling in de woningmarkt, koopkracht, maar ook de bestedingen van huishoudens lopen terug. De laatste maanden stonden bij veel vakbonden in het teken van hoge looneisen, welke ook geaccepteerd werden in veel vakgebieden, echter zorgt dit er wel voor dat de prijzen voor de Nederlandse export producten hoger zullen worden en dan ook minder competitief worden in de toekomst toe en de groei achter zal blijven in de wereldhandel in de komende jaren. De inflatie blijft daarnaast ook onverminderd hoog, ook al zien we een daling van een aantal procenten t.o.v. de eerste maanden dit jaar, maar een inflatie van 5,7% in juni blijft hoog.
De afgelopen maand zagen we door de onrust omtrent iets langer onderhoud in Noorwegen, de Wagner opstand in Rusland, en de stijgende vraag naar LNG vanuit Azië hogere prijzen noteren op zowel de spot als lange termijn markt. De Wagneropstand was snel weg uit de markt, en ook de onrust omtrent het langere onderhoud in Noorwegen ging relatief snel, en ook hard, weer uit de markt. De vraag is wel hoe de vraag vanuit Azië zich zal gaan ontwikkelen. Als we kijken naar de JKM markt, Aziatische prijzen, dan zien we daar stijgende prijzen en daarmee ook stijgende prijzen in Europa, want nu we veel LNG importeren – en voornamelijk op de spotmarkt – zijn we dus afhankelijk van de concurrentie tussen de twee markten qua prijs en daardoor volgt de TTF markt (Europese markt) nu de JKM markt.
De spotmarkt zagen we enkele maanden fors wegzakken, om afgelopen maand weer hoger te sluiten (gemiddeld). Het aanhoudende warme weer en ook extreme droogte zagen we doorwerken in de toegenomen airconditioning vraag en ook dus meer vraag naar elektriciteit. Ook al waren er veel zonuren, zelf meer in mei (326 uren in de Bilt versus 268), zagen we dus gemiddeld hogere prijzen. Dit omdat de prijs voor gas iets hoger was, voor de opwek buiten de zonuren, en de zonuren minder vaak negatief gingen – maar 21 uur versus 49 uur in mei. Deze maand zien we vreemd genoeg, door de wind en zon op veel dagen in de start van juli al weer 25 negatieve uren waarbij er vier records sneuvelden. De records op rij: 3 uur een negatieve prijs van -500€/MWh (ook de laagste prijs ook), 15 uur negatieve prijzen op rij, 15 uur negatieve prijzen op één dag, en een negatieve uur prijs tussen 18 en 19 uur.
In de bijlage is de volledige laatste update te vinden: Marktrapport mei/juni 2023.
N.B.: De laatste pagina van het document geeft de gemiddelden weer van de tot nu toe gerealiseerde dagprijzen en geeft ook de tarieven die gerealiseerd waren in 2022 weer. Let op dat in het huidige SEI contract met ENGIE elektriciteit op uurbasis wordt afgerekend. Hierdoor kunnen in individuele gevallen afwijkingen ontstaan. De maandprijzen worden ongewogen in de tabel gepresenteerd om een richting te kunnen geven qua prijzen voor 2023.