“In 2018 zette de politiek de toekomst van commercieel drukwerk nadrukkelijk op de agenda. De discussie over de toekomst van drukwerk kenmerkt zich door de volstrekte afwezigheid van rationele argumenten en een overdosis aan emotie. Er dreigt dan een klimaat te ontstaan waarin een goedwerkend systeem voor het inzamelen en hergebruik van oudpapier naar de mestvaalt verdwijnt.
Wij zetten daar vanzelfsprekend onze argumenten tegenover. Ik noem er een aantal. Het circulaire karakter van de bedrijfstak en van papier bijvoorbeeld. Denk aan de inspanningen die onze leden zich getroosten om steeds duurzamer te produceren. Denk ook aan de speurtocht naar slimmere manieren van distributie, zodat consumenten op papier geïnformeerd blijven over waar de aanbiedingen te halen zijn.
Klimaatdoelen
De discussie hoe de in Parijs afgesproken klimaatdoelen te halen kwam in een hogere versnelling terecht. Daar zullen we als bedrijfstak mee moeten dealen. Het gaat het belang van het individuele bedrijf te boven, terwijl het tegelijkertijd alle ondernemers raakt. Precies daarom is het KVGO in het leven geroepen.
In maart trokken we aan de bel dat de Informatieplicht Energiebesparing er aankomt. In dezelfde periode moesten hals-over-kop maatregelen worden genomen om op tijd te kunnen voldoen aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming AVG, ofwel de privacywet.
Ondernemers zijn niet gaan ondernemen om met deze thema’s enthousiast aan de slag te gaan. Samen met partners belegden we informatiebijeenkomsten, zorgden voor controlelijsten en hielpen onze leden op die manier op tijd klaar te zijn.”
Geen gele hesjes
“In het eerste halfjaar investeerden het bureau veel tijd en energie in de onderhandelingen rond de nieuwe Grafimedia cao. In juni kwam dat proces abrupt tot stilstand. Daarna ontstond een periode van onzekerheid en arbeidsonrust.
Onder leiding van de nieuwe voorzitter van onze onderhandelingsdelegatie groeide het vertrouwen bij zowel de bonden als de leden dat we eruit konden komen. Begin december lag er een onderhandelingsresultaat dat we met een positief advies aan de Ledenraad konden voorleggen.
Met een verdedigbare aanpassing van de salarissen en een toekomstgericht pact tussen de generaties kunnen we als bedrijfstak verder. Een mooi resultaat waar de onderhandelingscommissie onder leiding van Richard van den Berg en later Frans Beun alle credits voor verdienen. Geen gele hesjes in onze branche.
Bovendien willen we onze bedrijfstak voor jongeren aantrekkelijk maken of houden. De werkgelegenheid mag teruglopen, jonge mensen zijn hard nodig in een vitale en toekomstgerichte maakindustrie.
Grote systeemwijzigingen bleven in ons land uit. Dat het niet tot een pensioenakkoord kwam vind ik een kwalijke zaak. De verhoging van de btw van 6 naar 9 procent voor eerste levensbehoeften had van mij niet gehoeven. Drukwerk is nu hoger belast. Dat is niet in het belang van onze leden, de klanten van onze leden en de lezers.”
Toekomstvisie
“Binnen de vereniging is het trefwoord van 2018 ‘Berenschot’. Op basis van een eerder rapport en onderzoeken onder de leden schetste Berenschot de toekomstmogelijkheden van het KVGO richting 2023.
Tijdens de Ledenraad in mei is uitvoerig gediscussieerd over een strategische visie op de toekomst. In juni vertaalde het bestuur tijdens een beleidsdag de visie in een operationeel plan. Doen we de dingen goed en doen we de goede dingen en communiceren we doeltreffend met huidige en toekomstige leden? En hoe pakken we dat allemaal in de toekomst aan?
Dat is een ingewikkeld verhaal, waar je niet zomaar uit bent. Bovendien blijft de winkel tijdens de verbouwing gewoon open. Het dagelijks werk duldt geen uitstel.
Met de concrete invulling van de toekomstplannen hangt samen dat we in 2019 een wisseling van de wacht krijgen. Onze voorzitter treedt af. Ikzelf zal in de loop van dat jaar ook terugtreden om plaats te maken voor een nieuwe directeur. Berenschot maakte de profielen waaraan de kandidaten moeten voldoen op basis van de toekomstvisie.
Al die veranderingen moet je duidelijk gaan maken. Uiteraard voor je leden, maar ook aan andere belanghebbenden in en rond de bedrijfstak. We doen erg veel, maar zijn niet altijd in staat dat verhaal helder te vertellen.
Ook de voordelen die leden kunnen behalen van een lidmaatschap staan niet iedereen even duidelijk voor ogen. Wellicht anders inpakken en beter verkopen? Een marketingcommunicatieplan moet deze zwakke plekken gaan opvangen.
De veranderingen die op stapel staan zijn goed getimed. Dat luistert nauw. Je hebt de neiging om te snel tot de praktische uitvoering over te willen gaan om zo duidelijkheid te creëren. Dat is een valkuil, waarmee je de nieuwe voorzitter en directeur geen dienst bewijst.
In 2018 zijn we intern druk bezig geweest om alle legoblokjes klaar te leggen. Het fundament ligt er in de vorm van een financieel gezonde begroting. Het is aan het nieuwe team en de leden om daar met die blokken een stevig huis op te bouwen.”
Dynamiek
“Hoe 2018 te typeren? Een roller coaster? Een heksenketel? Een bewogen jaar? Het aantal bedrijven en daarmee het aantal leden nam opnieuw af. Die daling van zo’n drie tot vijf procent hebben we in onze begroting voorzien.
We zijn niet voor verrassingen komen te staan. We organiseerden voor de derde keer in successie Print Pakt Live tijdens Dutch Design Week. Ook de ‘Sneak preview op de toekomst’ in en met SintLucas in Eindhoven trok een overvolle zaal. Met duizenden bezoekers was Print Pakt Live een geweldig succes. Daar kunnen ook anderen op voortbouwen.
De koepel van grafische werkgevers in Europa Intergraf is gestopt met vuistdikke rapporten en komt met een kleinschaliger opzet rond het thema ‘The Future of Print’. Cees Verweij heeft daar als voorzitter van Intergraf een belangrijke rol bij gespeeld. Deelonderwerpen spreken aan. Denk aan ‘tijdschriften’ of aan ‘verpakkingen’ dat voor 2019 op de agenda staat.
Kleinschalige conferenties rond een specifiek thema hebben de toekomst. We zien dat bijvoorbeeld aan de Postdialoog waar onze bestuurders direct en intensief invloed uitoefenen op de toekomst van de postmarkt. Op die manier pak je thema’s op, voegt kennis toe, behartigt de belangen van de leden optimaal en krijg je dynamiek.
Als die dynamiek leidt tot een roller coaster, een heksenketel of een bewogen jaar heb ik daar meer dan vrede mee.”