Door de fusie ontstaat immers een monopolist waardoor tarieven zullen stijgen en kortingen verdwijnen. Veel van onze leden zouden (en zijn) hierdoor geraakt worden.
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) ging mee in deze redenering en gaf in 2019 geen toestemming voor de overname van Sandd door PostNL, omdat hierdoor de marktmacht van het gefuseerde postbedrijf te groot zou worden.
Echter, de staatssecretaris kan in uitzonderlijke gevallen toch een vergunning afgeven – ondanks het negatieve advies van de ACM – indien het maatschappelijk belang van een overname zwaarder weegt dan de beperking van de concurrentie.
In 2019 besloot Mona Keijzer toch toestemming te verlenen en kon de fusie tussen Sandd en PostNL in gang worden gezet. Inmiddels zijn de twee bedrijven al twee jaar gefuseerd. Een aantal postbedrijven ging hiertegen al in beroep uit vrees voor prijsstijgingen of uitsluiting van zakelijke diensten door PostNL. De rechtbank in Rotterdam stelde deze eisers in 2020 in het gelijk en oordeelde dat de staatssecretaris onvoldoende duidelijk had gemaakt waarom het algemeen belang zwaarder woog dan het voorkomen van marktconcentratie. Toezichthouder ACM had al geoordeeld dat de continuïteit van de dienstverlening geen gevaar liep, aldus de rechtbank, waardoor er verder geen maatschappelijke belangen overbleven die met de overname zouden zijn gediend.
Hierop ging Mona Keijzer in hoger beroep bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb). Dit hoger beroep begon al in 2021, maar pas op 2 juni 2022 heeft het CBb uitspraak gedaan in deze zaak.
Ook het CBb trekt nu een streep door deze fusieplannen. Het toenmalige kabinet had deze vergunning nooit mogen afleveren, meent het CBb in haar uitspraak van juni 2022. Deze uitspraak van het beroepscollege is definitief. Bij de rechtbank Rotterdam loopt nog wel een beroep van PostNL tegen de weigering van de vergunning door de ACM. Deze zaak was opgeschort tot de uitspraak van het CBb. Als PostNL het beroep handhaaft, kan die procedure worden voortgezet. Het staat dus nog niet vast dat PostNL en Sandd de vergunning die de Mededingingswet voor de overname vereist niet kunnen krijgen.
Opmerkelijk genoeg zijn PostNL en Sandd ondertussen al meer dan twee jaar één bedrijf. De fusie kon in afwachting van de rechtsgang worden doorgezet. PostNL stelde eerder al dat de fusie dan ook niet meer ongedaan kan worden gemaakt.
En nu?
Echter, op 5 juli jl. maakte de ACM bekend dat ze onderzoekt of de concurrentie op de postmarkt te herstellen is. In eerste instantie zal de ACM kijken of er nog partijen zijn die interesse hebben om op de postmarkt actief te worden of hun activiteiten uit te breiden en onder welke voorwaarden deze bedrijven dan wel zouden willen toetreden tot de postmarkt. Pas na deze eerste fase zal de ACM zich buigen over eventuele vervolgstappen:
“Je moet de situatie eigenlijk vergelijken met iemand die een dakkapel bouwt met een bouwvergunning, maar die bouwvergunning later door de rechter wordt vernietigd”, zegt Martijn Snoep, bestuursvoorzitter van de ACM bij BNR. “Dan staat die dakkapel er al en dan is de vraag: moet die dakkapel weg, moet er alsnog een vergunning worden gegeven, of kan die dakkapel worden gewijzigd? Dat is de situatie waar we nu met de postmarkt ook voor staan.”
KVGO
Reeds in 2019 fulmineerde het KVGO zich sterk tegen deze fusieplannen. Zo nam de branchevereniging van de grafimedia het initiatief tot de oprichting van het Gezamenlijk Overleg Stakeholders Post- en Pakkettenmarkt (GOSP). Het GOSP gaf ‘SEO economisch onderzoek’, gelieerd aan de Universiteit van Amsterdam, in 2019 opdracht uit te zoeken welke alternatieven er zijn op de voorgenomen fusie en het beste alternatief zo goed mogelijk door te rekenen. Het SEO concludeerde in zijn rapport dat er inderdaad andere mogelijkheden zijn voor het betaalbaar en in stand houden van de UPD, waarvan het beste alternatief, een generieke heffing op alle geadresseerde post, een beter alternatief blijkt dan de voorgenomen fusie zelf.
“Als KVGO pleiten we voor een postmarkt waarin voldoende concurrentie aanwezig is, zodat onze leden kunnen ondernemen. In de monopoliepositie -waarin PostNL nu feitelijk verkeert- voert de postaanbieder zomaar prijsverhogingen door en is er voor de afnemers steeds minder onderhandelingsmarge. En dit heeft grote gevolgen voor zakelijke aanbieders van gesorteerde en gecodeerde geadresseerde bulkpost, zoals direct mail, periodieke uitgaven en transactiepost. Deze bedrijven kunnen immers geen andere wegen meer bewandelen. En zo komen zij als het ware in een perfect storm terecht. Want naast de afhankelijkheid van de steeds hoger wordende verzendingskosten, hebben deze bedrijven allemaal te maken met een schaarste aan gekwalificeerd personeel, extreme papierschaarste en torenhoge energiekosten. Als ze al deze kosten doorbelasten, haken steeds meer opdrachtgevers af.”, meent Dick Naafs, voorzitter KVGO. De voorzitter van de grafimediabranche is dan ook verheugd dat de ACM onderzoekt of de concurrentie op de postmarkt te herstellen is. Naafs: “We nemen zelf ook contact op met de ACM waarbij we bij hen de uitkomsten van het SEO-onderzoek ‘anders betalen voor de universele postdienst’ wederom onder de aandacht brengen.”
Meer informatie? Neem dan contact op met het KVGO via info@kvgo.nl of bel naar 020 – 54 35 678.