“Het niet hebben van voldoende informatie over bedrijven en instellingen is een belangrijke hindernis. Het gaat om gegevens waarmee de controle op de energiebesparingsplicht gebeurt. Door een informatieplicht te presenteren, komt de informatie vrij waarmee ook informatie gestuurde handhaving beter mogelijk wordt. Tegelijk moedigt de informatieplicht bedrijven en instellingen aan om met energiebesparing te starten.”
Dat is te lezen op de website van Kenniscentrum InfoMil. Dit kenniscentrum is een gecentraliseerde informatiehelpdesk van de overheid voor wetgeving en regelgeving op het gebied van milieu. Een van de activiteiten is het in goede banen van de ‘informatieplicht energiebesparing’.
Niet-vrijblijvend
Specialist Maarten Reuderink van het KVGO: “De plicht geldt niet voor elke onderneming. Deze gaat wel op voor bedrijven die meer dan 50.000 kWh elektriciteit of meer dan 25.000 kubieke meter gas gebruiken. Ze moeten energiebesparende maatregelen nemen die zich binnen vijf jaar terugverdienen.”
Het gaat hier niet om vrijblijvende afspraken, benadrukt Reuderink. “Uiterlijk op 1 juli 2019 moeten deze bedrijven de overheid informeren welke energiebesparende maatregelen zij hebben genomen. Lastig puntje: dat kan alleen via het e-loket van RVO. Precies weten doen we het niet, maar waarschijnlijk gaat dit loket pas in maart 2019 open.”
Uitzonderingen
Er zijn bedrijven die geen energiebesparingsverplichting hebben. Ze zijn daarmee vrijgesteld van de informatieplicht. Denk bijvoorbeeld – logischerwijs – aan bedrijven die minder dan 50.000 kWh elektriciteit of minder dan 25.000 kubieke meter gas gebruiken.
Andere vrijgestelden zijn de zogenoemde ‘type C-bedrijven’ en de deelnemers aan het Convenant Meerjarenafspraak energie-efficiëntie (MJA-3).
Een klein, maar niet onbelangrijk detail. Bedrijven die ‘auditplichtig zijn onder de Europese Energie-Efficiëntie Richtlijn’ (EED)’ zijn niet uitgezonderd van de informatieplicht. Zij hoeven pas te voldoen aan de informatieplicht met de eindtermijn van hun audit: uiterlijk is dat 5 december 2019.
Erkende maatregelenlijst
“Om gemakkelijker aan de energiebesparingsverplichting te voldoen zijn erkende maatregelen (EML) opgesteld voor negentien bedrijfstakken. Daar vallen ook drukkerijen onder en bedrijven die papier en karton be- en verwerken”, zegt Reuderink. “Een bedrijf dat alle maatregelen treft die van toepassing zijn voldoet automatisch aan de energiebesparingsverplichting.”
De lijsten met Erkende maatregelen worden nu herzien. In februari dit jaar komen waarschijnlijk geactualiseerde lijsten beschikbaar.
Reuderink: “Er staan nieuwe maatregelen op. Achterhaalde maatregelen zijn verwijderd. Ondernemers die al bezig zijn met het nemen van energiebesparende maatregelen, hoeven eerder genomen erkende maatregelen niet direct te vervangen wanneer er een betere maatregel op de lijst komt. Voor nieuwe erkende maatregelen geldt dat deze pas hoeven doorgevoerd vanaf het eerstvolgende ‘natuurlijke moment’, zoals een afschrijving of verbouwing.”
Informatieplicht
Terug naar de informatieplicht. Wat houdt die in? “Uiterlijk 1 juli 2019 informeert de ondernemer de overheid welke energiebesparende maatregelen zijn genomen.” Er zijn drie mogelijkheden:
- Het uitgangspunt is de lijst met erkende maatregelen (EML). Daarop kruist u aan welke ‘erkende maatregelen’ zijn genomen;
- Is er in plaats van een erkende maatregel een alternatieve maatregel genomen, dan moet die net zo veel of meer energie besparen als de erkende maatregel;
- Bedrijven waarvoor geen erkende maatregelenlijst beschikbaar is, geven alle genomen maatregelen op die een terugverdientijd van vijf jaar of minder hebben.
Handhaving
Staan de inspecteurs direct op de stoep als er niet voldaan wordt aan de informatieplicht? “Dat niet”, zegt Reuderink, “denk eerder aan een proces zoals zich dat in 2018 rond de privacywetgeving voltrok. Maar het kan plotseling hard gaan.”
Reuderink: “De handhaving van de meldplicht gebeurt door het bevoegd gezag (bijvoorbeeld een gemeente of omgevingsdienst). Deze kunnen een dwangsom opleggen. De handhaving op de uitvoering van de energiemaatregelen zal ook bij het bevoegd gezag liggen. Deze zal op basis van de binnengekomen informatie bepalen wie zal worden gecontroleerd. Zij zullen zich vooral richten op bedrijven die niets hebben ingevuld, of niets aan energiebesparing doen. Bij een controle maakt het bevoegd gezag afspraken hoe het bedrijf alsnog kan voldoen aan de informatieplicht of energiebesparingsverplichting.
Wil een ondernemer echt niet meewerken, dan kan het bevoegd gezag als stok achter deur een dwangsom opleggen. Dat is een bedrag dat het bedrijf moet betalen als de overtreding niet binnen de gestelde periode wordt hersteld. Voor de hoogte van de dwangsommen en herstelperioden worden richtlijnen opgesteld.”
Laat u informeren
Over de ‘informatieplicht energiebesparing’ gaat het KVGO een aantal voorlichtingsbijeenkomsten houden. De voorbereidingen hiervoor zijn in volle gang. Daarnaast is een speciale website in aanbouw: het ‘Energieplatform’.